بررسی مقایسه ای اثرات بادشکن های مختلف روی تغییرات سرعت باد در منطقه جیرفت وکهنوج

فرسایش بادی از مهم ترین فرایند های بیابان زایی در اراضی کشاورزی منطقه جیرفت و کهنوج می باشد. که باید با روش های مکانیکی و بیولوژیکی از جمله ایجاد بادشکن متوقف گردد. هدف مطالعه حاضر انتخاب مناسب ترین بادشکن برای منطقه جیرفت و کهنوج بوده است. در این تحقیق تغییرات سرعت باد در اطراف 2 نوع بادشکن زنده و غیرزنده مورد مطالعه قرار گرفته است. در این تحقیق جامعه آماری و تعداد نمونه ها در منطقه مورد مطالعه 2 نوع بادشکن، بادشکن زنده( نخل خرما، گز شاهی و کنار) و بادشکن غیر زنده(دیوار گلی)، می باشند و روش تحقیق حاضر بر اساس مطالعات میدانی و آزمایشگاهی و نیز اسنادی بوده است. تغییرات سرعت باد به کمک12 عدد بادسنج دیجیتال در فوا صل مختلف اطراف هر بادشکن و در ارتفاعات مختلف 0.5.1.2.3 متری از سطح زمین به طور همزمان اندازه گیری گردید و داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار excelمورد پردازش قرار گرفت و نمودار تغییرات سرعت باد در اطراف هر بادشکن به طور جداگانه رسم و با استفاده از نرم افزارwrplot گلباد سالانه و فصلی منطقه جیرفت وکهنوج رسم گردید سپس گرانولومتری خاک منطقه با استفاده از روش الک خشک درآزمایشگاه تعیین گردید و نتایج حاصله به کمک نرم افزار دانه بندی خاک grgraph مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که در اغلب نمونه ها بافت خاک ماسه متوسط بدست آمد. سپس با استفاده از تونل باد، سرعت آستانه فرسایش بادی اندازه گیری گردید، که سرعت باد در داخل تونل باد حدود 5/4-4 متر بر ثانیه شد که با استفاده از معادله وان کارمن به ارتفاع 10 متر تیدیل گردید که معادل 27 کیلومتر بر ساعت بدست آمد و با توجه به سرعت آستانه فرسایش بادی و سرعت ماکزیمم باد منطقه، درصد تقلیل سرعت باد، فاصله مناسب ردیف های گز شاهی با تراکم 45 درصد حدود 3 تا 4 برابر ارتفاع موثر بادشکن و فاصله مناسب ردیف های کنار با تراکم 85 درصد در حدود 6 برابر ارتفاع موثر بادشکن و فاصله مناسب دیوار گلی با تراکم 100 درصد در حدود 8 برابر ارتفاع بادشکن پیشنهاد گردید. نتایج این بررسی نشان داد که دیوار گلی و کنار بیشترین و گز شاهی و نخل خرما کمترین نقش را در کاهش سرعت باد داشته اند.